Bijdrage HAP – Voorjaarsrapportage 2021 – ‘Samen uit, samen thuis’
Onderstaand leest u de bijdrage van HAP tijdens de Voorjaarsrapportage op donderdag 1 juli 2021 met betrekking tot de bezuinigingen:
Wilt u liever de bijdrage als video zien? Dit kan via onze onderstaande kanalen:
Instagram: https://www.instagram.com/tv/CQ6opk5DL7L/?utm_medium=copy_link
Facebook: https://fb.watch/6yNYGMy-cu/
Hieronder kunt u de bijdrage lezen:
’Samen uit, samen thuis’
Gemeenten hebben al 15 jaar te maken met bezuinigen. Het begon in 2008 als gevolg van de kredietcrisis. Daarna ging het geleidelijk aan beter met de financiën, maar als gevolg van de decentralisaties in het sociaal domein zijn veel gemeenten genoodzaakt om toch weer te bezuinigen. In de gemeente Haarlemmermeer zijn de bezuinigingen echter nog nooit zo fors geweest als vandaag de dag.
Gekeken naar het totale tekort van ruim 15 miljoen euro vormt het tekort binnen Jeugdzorg en Wmo met 10 miljoen euro verreweg het grootste aandeel in de totale bezuinigingsopgave. Ruim 65 procent van het totale tekort wordt veroorzaakt binnen het Sociaal domein.
Daar komen voor de gemeente Haarlemmermeer nog twee enorme harde klappen bovenop, namelijk de erfenis uit het verleden en de structurele gevolgen van de corona-crisis.
We mogen concluderen dat we in de hoek zitten waar de klappen vallen.
De uitdaging is voor vanavond wederom helder: sturen waar mogelijk om te komen tot die keuzes, die ertoe leiden dat de stijgende kosten op een andere manier zijn op te vangen. En daar ligt vanavond de uitdaging voor ieder van ons.
Het zal vanavond -als het aan HAP ligt- hoofdzakelijk moeten gaan over de vraag, welke maatregelen noodzakelijk zijn om te komen tot een materieel, sluitende begroting. Het principe ‘Samen uit, samen thuis’ is hierin voor HAP leidend.
Hand in hand in tijden dat het goed ging en hand in hand wanneer het even financieel tegen zit. Dat vraagt van alle verbonden partijen een kritische blik naar de eigen organisatie met als enige doel een gezonde en duurzame gemeente te zijn en te blijven.
HAP hecht er veel belang aan, dat de ombuigingsmaatregelen in samenhang worden bekeken. Vanuit dat perspectief moeten we enerzijds een aantal zaken durven los te laten, om anderzijds zaken overeind te kunnen houden.
Mijn fractie is er dan ook trots op, dat we inwoners met een lage beurs niet extra belasten. De minima worden dus ontzien, bibliotheken en service locaties blijven open. En de directe leefomgeving blijft op niveau onderhouden worden. Dit eist uiteraard offers op andere vlakken.
En ja, voorzitter: de bezuinigen in het maatschappelijk middenveld zijn fors en raken onze welzijnsorganisaties en vrijwilligers hard. Dat doet het sociale hart van HAP pijn. De offers die we als HAP brengen zijn groot. Maar, ik herhaal wat ik eerder zei, de ingrepen moeten nadrukkelijk in perspectief worden bekeken.
HAP ziet de welzijnsorganisaties als weefsel voor onze samenleving. Zichtbaar en aanwezig in onze wijken en voor velen in onze gemeente onmisbaar in het dagelijks leven. Dat maakt het voor HAP nauwelijks te verteren, maar tegelijkertijd beseft mijn fractie zich ook dat niets doen geen optie is. De hete aardappel doorschuiven naar volgende colleges is wat HAP betreft geen structurele oplossing. De huidige tekorten nu aanpakken houdt de bemoeienis vanuit de provincie buiten de deur en regie in eigen hand.
De impact van de maatregelen zijn oplopend van aard. Dat betekent dat in 2025 het maatschappelijk middenveld met €6,5 miljoen gekort gaat worden. Veel maatschappelijke organisaties moeten fors bezuinigen op allerlei activiteiten. Activiteiten die voor velen een vast onderdeel zijn geworden van hun dagelijks leven. Activiteiten die vaak gericht zijn op de meest kwetsbaren in onze samenleving.
Dan gaat het voorzitter over het kopje koffie met eenzame inwoners die nergens anders heen kunnen dan naar de plaatselijke dorpshuis. Ik heb het over jongeren waarvan de thuissituatie verreweg van goed is en die kracht putten uit de fijne gesprekken met jongerenwerkers. Of de vele activiteiten op het gebied van gezondheid en leefstijl die voor vele inwoners een gevoel van verbondenheid geeft. Ik kan zo nog wel even doorgaan voorzitter.
De participatieraad geeft in een ongevraagd advies op de voorgenomen ombuigingen terecht mee dat de bezuinigingen kunnen leiden tot hogere kosten voor volgende colleges. Als de corona pandemie ons één ding heeft geleerd dan is het wel dat een inactieve leefstijl kan leiden tot sociale en psychische problemen en tot eenzaamheid.
Activiteiten die niet uit te drukken zijn in geld, maar van wezenlijk belang zijn voor onze maatschappij.
Vanuit die gedachte komt HAP samen met het CDA met de motie ‘Meer ruimte voor Maatschappelijke Ontwikkelingen’ (AANGENOMEN). Waarin het college wordt verzocht, om zodra er meer ruimte ontstaat, die gelden linea recta terug te laten vloeien naar het maatschappelijk middenveld. Daar waar de pijn het hardst wordt gevoeld. Daarmee moeten de eerdere taakstellingen direct worden verminderd. Op deze manier krijgen de maatregelen op lange termijn geen definitief karakter en kunnen we het maatschappelijk middenveld blijvend ontzien. Ik heb u in een eerdere sessie hier mijn woord voor gegeven en wil dat nu bekrachtigen met bovenstaande motie.


Ook binnen de breedtesport wordt door het college gevraagd te versoberen. Veel activiteiten op het gebied van bewegen en gezond leven zullen met de aangekondigde maatregelen geen doorgang meer krijgen. Sterker nog, met de voorliggende maatregelen heeft Sportservice in 2025 geen bestaansrecht meer. Met het wegvallen van de subsidies aan Sportservice verdwijnt ook de Cofinanciering vanuit het Rijk. Ook Sportservice zit dus in de hoek waar de klappen vallen.
De zorgen van de vele insprekers hier in de raad heeft mijn fractie niet onbewogen gelaten. We hebben de verhalen, rechtstreeks uit het hart, goed aangehoord. Inwoners die zich zowel op grote als kleine schaal inzetten voor een gezonde maatschappij. De worsteling en onzekerheid waarmee de insprekers duidelijk kampen, is uw lokale partij niet ontgaan. We dienen dan ook samen met het CDA de motie in ‘Sport in de breedte’ (AANGENOMEN), waarin we het college vragen binnen de Sportportefeuille de focus te verleggen naar ‘beheer en onderhoud’ van accommodaties in plaats van louter te bezuinigen op activiteiten. Fracties HAP en CDA willen op deze manier het bestaansrecht van Sportservice garanderen en de daarmee gepaarde cofinanciering vanuit het Rijk staande houden. Met deze motie willen we het bestaansrecht en continuïteit van essentiële organisaties in onze samenleving garanderen en dus niet maatschappelijke organisaties dood laten bloeden richting 2025.


‘Daar waar we niet hoeven te bezuinigen moeten we vooral niet onnodig bezuinigen.’ Vanuit die gedachte heeft mijn fractie al een aantal keren geopperd om over te gaan tot herstructurering van lopende leningen. Door de looptijd van lopende leningen te verlengen en daarmee het uitstaande bedrag over meer betalingen te spreiden wordt de schuldenlast kleiner en ontstaat er structureel meer ruimte in de begroting. De motie ‘creëer meer ruimte in de begroting’ (VERWORPEN), dienen we samen met het CDA in, waarbij wij het college vragen uit te zoeken in welke mate deze financiële techniek toepasbaar is op de meerjarenbegroting.


We zien de toekomst gelukkig steeds meer rooskleuriger tegemoet. Het normale leven keert steeds meer terug en mensen durven geleidelijk aan meer op vakantie te gaan. Ook binnen de toerismesector is herstel zichtbaar. De aankomende jaren zal het herstel geleidelijk aan toenemen. Het Centraal Bureau van Statistiek voorspelt dat de economie sneller dan verwacht op het oude niveau terecht kan komen.
De sombere prognose van het college met betrekking tot hotelkamers in Haarlemmermeer staat dan ook haaks op de voorspelling van het CBS. De motie ‘positief gestemd’ (AANGENOMEN), dienen we samen met het CDA in waarin het college wordt gevraagd de verwachte tekorten binnen de toerismesector positief te herzien. Uitgaand van optimisme en vertrouwen dat het toerisme aanzienlijk aan gaat trekken.


Ook de motie ‘toerist doet ook mee’ (AANGENOMEN), dienen we met het CDA in en is een uitstekend voorbeeld om van toeristen te vragen, wat onze buurgemeente Amsterdam ook durft te vragen, namelijk een verhoging van de toeristenbelasting. Ook hier geldt, daar waar je op inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties niet direct hoeft te bezuinigen, vooral NIET doen.


De draaiknop aan de inkomstenkant is binnen de voorgestelde maatregelen nauwelijks toegepast. Geheel logisch zou je zeggen. Tenslotte willen we inwoners en ondernemers niet onnodig met een lastenverzwaring opschepen. Temeer om het feit dat inwoners en ondernemers de afgelopen tijd genoeg ellende over zich heen hebben gehad. En toch willen we samen met het CDA de motie ‘vernieuwing openbare orde’, (AANGENOMEN) indienen. Ik zal kort uitleggen wat onze beweegredenen hiervoor zijn.


Een ommetje in een verzorgde en groene openbare ruimte -waarbij mensen vooral in corona-tijd bewust bij stil hebben gestaan- heeft voor velen nog meer waarde gekregen. Vanuit die gedachte is het gerechtvaardigd om een OZB-verhoging te vragen om het vervolgens direct en zichtbaar aan onze inwoners terug te geven. Kortom, een verhoging van het OZB met als gedachte het tekort te verminderen om daarmee de openbare ruimte te vernieuwen. Klinkt niet alleen goed, maar is nog ook nog direct zichtbaar voor onze inwoners!
De algemene beschouwingen zijn bij uitstek een goed moment om ook even vooruit te kijken. Waar wil HAP zich de aankomende periode blijvend voor inzetten.
De centrale boodschap die als een rode draad door onze ambities heen loopt is het tegengaan van kansenongelijkheid. Je ziet het helaas op verschillende thema’s, op verschillende niveaus terug in onze samenleving. Geruisloos en vaak onzichtbaar doorgedrongen in de maatschappij.
Allereerst het thema Wonen. Het inzetten op betaalbare woningen is nu belangrijker dan ooit. Waar onze landelijke vrienden in Den Haag de afgelopen 10 jaar hebben zitten slapen en de woningmarkt hebben verwaarloosd, wil HAP de woningmarkt weer lokaal gezond krijgen. Het uitsluiten van starters en jongeren op de woningmarkt mag – als het aan HAP ligt- niet meer voorkomen. Dan rest ons de volgende taak om betaalbare woningen dan ook simpelweg betaalbaar te houden. We weten namelijk allemaal dat een betaalbare woning vandaag, over drie jaar onbetaalbaar blijkt te zijn. HAP zal de aankomende tijd met ideeën en suggesties komen om de woningmarkt weer voor iedereen toegankelijk te krijgen en te houden.
Inzetten op economische diversificatie is voor HAP geen voorwaarde, maar een noodzaak om eventuele crisissen in de toekomst beter aan te kunnen. Dat we van de economisch sterkst, groeiende regio, naar de hardst geraakte regio zijn gegaan heeft te maken met het feit dat we al jarenlang blind steunen op de nabijheid van Schiphol en de daarmee gepaarde logistieke bedrijvigheid. Dus als het aan HAP ligt, niet meer op één paard wedden. Gebruik de kracht van de regio om ons in meerdere industrieën te begeven en daarmee minder kwetsbaar te zijn.
De mens centraal blijft voor HAP een belangrijke leidraad waar alle keuzes en beslissingen aan worden getoetst. De mens voorop stellen en terug laten komen in beleidsstukken is wat u van HAP gewend bent. Niet als doel ansich, maar als middel om het doel te bereiken.
HAP heeft met afschuw gezien hoe de toeslagenaffaire heeft plaats kunnen vinden. Waar mensen omwille van hun naam onjuist zijn bejegend en door een regelrecht dal zijn gegaan. Waar gelijkheid ver te zoeken was. Daar waar de mens niet centraal wordt gesteld, nemen de processen het over. HAP zal blijven waken dat in alle besluiten de mens centraal wordt gesteld.
HAP staat ook graag nog even kort stil bij de vraag wat voor gemeente we willen zijn. Een gemeente die opstaat en maatregelen durft te nemen op momenten dat het erom gaat. Dit is zo’n cruciaal moment waarbij het dilemma grofweg is: blijven aanpappen of verantwoordelijkheid durven nemen. HAP kiest voor verantwoordelijkheid om daarmee de toekomst van de gemeente te garanderen voor eenieder die hier woont, werkt en leeft. Een gemeente die bewust kiest om inwoners met een lage beurs niet extra te belasten, bibliotheken en kinderboerderijen openhoudt en de openbare ruimte op niveau blijft onderhouden, is een gemeente die haar sociale gezicht niet wilt verliezen.
Als het aan HAP ligt blijven we die dienstbare gemeente zijn.
Ik eindig met de woorden van de vele insprekers. De woorden van onze inwoners. De worsteling in die woorden is en blijft voelbaar voor uw lokale partij. De worsteling waar iedereen vandaag mee kampt. Ik ben ermee begonnen en ik eindig met dezelfde woorden: alleen samen komen we hier uit. Hand in hand, in goede en slechte tijden. ‘Samen uit, samen thuis!’
Tot zover!