Van Ringvaart naar Vecht – Interview Ap Reinders
De Ringvaart is rond, net als zijn verhaal in Haarlemmermeer. Scheidend wethouder Ap Reinders (Economie & Ondernemerschap, Werk & Inkomen en Arbeidsmarktbeleid) zegt het zelf in zijn reactie op de vraag: Ringvaart of Vecht?
Volgende week begint hij als de nieuwe burgemeester van Stichtse Vecht. Ap Reinders, bijna 47, trad in 2014 aan als wethouder in Haarlemmermeer namens HAP. Hoofddorp is zijn geboorte- en woonplaats. Zijn overstap naar Stichtse Vecht lijkt op het eerste gezicht een omwenteling, maar is dat voor hemzelf niet.
Scheidend wethouder Ap Reinders. Foto: Goulmy design & fotografie
Logische stap
Ap Reinders over zijn vertrek:
“Het doet wel wat met me. Ik kijk er niet emotieloos naar. Maar bestuurders komen en gaan en mijn moment om te gaan is nu gekomen. Ik ga ook verhuizen. Ik wil midden tussen de inwoners wonen, of dat nu wettelijk verplicht is of niet. Ik verlaat Haarlemmermeer niet met pijn in het hart. Mijn ouders wonen hier, mijn geschiedenis ligt hier, maar de afstand tussen Haarlemmermeer en Stichtse Vecht is niet afschrikwekkend.”
AM match
Terugkijkend op de afgelopen periode is Reinders blij met de totstandkoming van AM match (in 2016): een samenwerking van vijf gemeenten om betaald werk te bieden aan mensen voor wie dat niet vanzelfsprekend is.
“Het was al een goed draaiend bedrijf als AM Groep, maar er moest echt wat gebeuren om de kracht en infrastructuur van de sociale werkvoorziening voor onze gemeente en de regio te behouden. Er waren verschillende belangen, de neuzen stonden niet allemaal dezelfde kant op. Confrontaties moesten worden opgezocht. AM match begeleidt momenteel meer dan 650 mensen naar werk, van wie meer dan de helft uit Haarlemmermeer. We hadden dus een bijzonder groot belang om het goed te regelen.”
Noodopvang
Ook de totstandkoming van de noodopvang voor vluchtelingen in Vijfhuizen in 2016 zal Ap Reinders niet snel vergeten. De complimenten moeten wat hem betreft onder meer naar de Ondernemersvereniging Vijfhuizen omdat deze “maatschappelijke betrokkenheid heeft getoond”. De lokale ondernemers hebben constructief meegedacht, met oog voor de belangen van het dorp en hun achterban. Ook de dorpsraad en de inwoners verdienen complimenten, vindt hij. “Het was een nette discussie, er waren geen excessen, we zijn er niet mee op televisie geweest.”
ZP’ers
Blij is Reinders ook dat hij erin is geslaagd om het ondernemerschap van zp’ers (zelfstandig professionals) op de agenda te zetten.
“Bij mijn partij, in het coalitieakkoord, en in G40-verband (de 40 grootste gemeenten van Nederland) krijgt deze vorm van ondernemerschap nu de aandacht die het verdient. In Haarlemmermeer is het besef gegroeid dat we niet alleen maar de gemeente met mooie bedrijven op Park 20/20 zijn.”
Met je rug tegen de muur
Ap Reinders deelt ook zijn frustratie van de afgelopen periode.
“Op zijn minst teleurstellend vind ik dat veel taken in het sociaal domein bij de gemeente zijn belegd en dat dat niet gepaard gaat met het een-op-een overdragen van middelen en bevoegdheden. Daardoor sta je soms met je rug tegen de muur. Ook een relatief welvarende gemeente als Haarlemmermeer kampt met tekorten in het sociaal domein. Wij hebben, door ons goed voor te bereiden, de schok van de veranderingen in het sociaal domein vanaf 2015 gelukkig grotendeels kunnen absorberen. Hiermee hebben we een goed fundament gelegd, maar dat is voor de toekomst niet voldoende.”
Kroketten
Ap Reinders staat in het raadhuis, in de gemeente en ook daarbuiten bekend als kundig, betrouwbaar, bescheiden en rustig. Zijn grootste buitenissigheid is de consumptie van twee kroketten per collegelunch. “Op één been kun je niet lopen”, steekt hij de draak met zichzelf. Hij treedt op de voorgrond wanneer het nodig is, maar is geen uitgesproken politiek dier. Ook niet na bijna zes wethouderjaren. Veelzeggend is dat hij in het vraaggesprek de voormalige Haarlemmermeerse burgemeester Theo Weterings citeert: “Je hebt geen liberale lantaarnpalen en ook geen sociaaldemocratische stoeptegels.” Het had zijn eigen lijfspreuk kunnen zijn.
Fris en onbevangen
Reinders was voor zijn wethouderschap werkzaam in het bedrijfsleven.
“Mijn enige directe betrokkenheid bij het gemeentebestuur was mijn lidmaatschap van de rekenkamercommissie van Haarlemmermeer: een nevenfunctie. Zo ben ik hier in beeld gekomen. Toen dus eigenlijk ook al vanuit een neutrale, onafhankelijke functie. Ik heb geprobeerd de afgelopen periode fris en onbevangen naar dingen te blijven kijken. Ik heb daardoor ook goed met ambtenaren kunnen samenwerken. Ik ben niet iemand die vanuit hiërarchie of macht opereert, ik sta open voor alternatieven, signalen, suggesties. Van professionals of waar ze ook vandaan komen.”
Onafhankelijk
Bij Ap Reinders leefde al langer het idee dat zijn kennis, ervaring en competenties goed tot hun recht zouden kunnen komen als burgemeester.
“Dat is een proces. Het was niet zo dat ik op een dag opstond, de gordijnen opentrok en wist dat ik burgemeester wilde worden. Zo ging het ook niet toen ik wethouder werd. Maar ik weet van mezelf dat ik het beste uit de verf kom in rollen waarin onafhankelijkheid belangrijk is. Ik zit namens HAP in het college, maar ik realiseer me dondersgoed dat ik als wethouder een mandaat heb van de gehele gemeenteraad.”
Partijloos, niet kleurloos
Burgemeesters die bij een lokale politieke partij vandaan komen, zijn er niet veel. Ap Reinders is straks in Stichtse Vecht zelfs partijloos.
“Maar ik word geen kleurloze burgemeester”, voegt hij er lachend aan toe. Hij vindt zijn uitgangspositie een goede. “In alle profielschetsen voor burgemeester komt terug dat hij of zij onafhankelijk dient te zijn, boven alle partijen moet staan. Ik zie het partijloos zijn in dit verband dan ook zeker niet als nadeel.”
Levendig politiek klimaat
Bang voor de overgang van het relatief politiek stabiele Haarlemmermeer naar het – naar verluidt – roerige Stichtse Vecht is Ap Reinders niet.
“In Stichtse Vecht zelf spreken ze van een levendig politiek klimaat. Mooie omschrijving”, zegt hij lachend. “Ik kan daar wel goed mee uit de voeten. Dat heeft te maken met hoe ik opereer. Ik ben heel erg van de feiten, van informatie, van de analyse. Wat is relevant, wat zijn de oplossingsrichtingen, dáár ben ik op gespitst. Ook ben ik een bewaker van de zuiverheid in discussies. Allemaal zaken die mij goed van pas kunnen komen in Stichtse Vecht. Maar ik kan het als burgemeester niet in mijn eentje. Zonder de steun van de gemeenteraad wil en kan ik het niet.”
Gemeenten winnen aan belang
De slotvraag luidt welke toekomstige ontwikkelingen Ap Reinders in zijn spreekwoordelijke glazen bol ziet.
“In zijn algemeenheid zie ik gemeenten en Haarlemmermeer niet in de laatste plaats aan belang winnen. Er gaat bijna geen dag voorbij zonder dat een burgemeester of een wethouder op de televisie is. Er gebeuren zo veel dingen in de samenleving en de gemeente staat daarbij als vooruitgeschoven post van ‘de overheid’ voortdurend aan de lat. Je zit als gemeentebestuur in het zicht, in goede tijden en in slechte tijden.”
De lucht in
Zijn geboorteplaats Hoofddorp “gaat de lucht in”, zegt Reinders. Hij doelt op de hoogbouw van Hyde Park bij het station en op andere delen van het centrum. Voor Haarlemmermeer als geheel hoopt hij dat de groene, open structuur blijft behouden. En college en raad moedigt hij aan “het oog op de bal te houden, ongeacht de lengte van de wedstrijd”. Dat is van belang in langlopende dossiers zoals Duinpolderweg en Schiphol. Dossiers waar verschillende generaties bestuurders hun tanden in moeten zetten. “Dan ontstaat het risico dat je strategisch belangrijke momenten en ontwikkelingen mist. Want het collectief geheugen van het gemeentebestuur is kwetsbaar: bestuurders komen en gaan.”
